Ngày 12/9, Liên hiệp các Hội Khoa học & Kỹ thuật Vĩnh Long phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp nâng cao chất lượng Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật cấp tỉnh cho Liên hiệp Hội các tỉnh khu vực Đông và Tây Nam bộ”.

Hội thảo nhằm chia sẻ kinh nghiệm, kết quả đạt được trong việc tổ chức Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật các tỉnh khu vực Đông và Tây Nam bộ. Đồng thời, đây cũng là hoạt động thiết thực chào mừng kỷ niệm 110 năm ngày sinh Giáo sư, Viện sĩ, Thiếu tướng, Anh hùng Lao động Trần Đại Nghĩa (13/9/1913-13/9/2023), vị Chủ tịch đầu tiên của Liên hiệp Hội Việt Nam và là người con của quê hương Vĩnh Long.

Ông Lê Thanh Tùng, Trưởng Ban TT&PBKT, Liên hiệp Hiệp Hội Việt Nam phát biểu đề dẫn tại hội thảo

Chủ trì Hội thảo có ông Hà Văn Sơn, Chủ tịch Liên hiệp Hội tỉnh Vĩnh Long; ông Lê Thanh Tùng, Trưởng ban Ban Truyền thông và Phổ biến kiến thức, Liên hiệp Hội Việt Nam; ông Nguyễn Văn Giới, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long. Tham dự hội thảo có các lãnh đạo và chuyên viên phụ trách Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật đến từ các tỉnh khu vực Đông và Tây Nam bộ; đại diện các sở, ban, ngành của tỉnh Vĩnh Long.

Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật (Hội thi) nhằm thúc đẩy phong trào thi đua sáng tạo trong toàn dân, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào lao động sản xuất và đời sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Ông Hà Văn Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Vĩnh Long phát biểu

Phong trào lao động sáng tạo đã được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo cũng như có nhiều biện pháp, chính sách thúc đẩy trong nhiều năm qua, trong đó có phong trào Hội thi Sáng tạo kỹ thuật đã được tổ chức kể từ năm 1989, đến năm 2006, Thủ Tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 165/2006/QĐ-TTg về việc tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật trong cả nước, theo đó, Hội thi chính thức được tổ chức ở 2 cấp: Cấp toàn quốc và cấp bộ, ngành, địa phương. Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc do Quỹ Hỗ trợ sáng tạo kỹ thuật Việt Nam (Vifotec) tổ chức; ở cấp tỉnh, Hội thi do UBND tỉnh tổ chức, trước đây giao Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, tham mưu thực hiện, nay phần lớn các tỉnh, UBND tỉnh đã giao lại cho Liên hiệp Hội chủ trì phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Liên đoàn Lao động tỉnh và Tỉnh đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tham mưu tổ chức. Đến nay, ở cấp quốc gia, qua 16 lần tổ chức, hội thi đã tìm ra hàng nghìn sáng kiến kỹ thuật ứng dụng vào sản xuất và đời sống góp phần phát triển kinh tế, xây dựng đất nước.

Theo báo cáo tham luận tại Hội thảo, ngoại trừ tỉnh Bến Tre, Hội thi tại các tỉnh thuộc khu vực Tây Nam bộ được UBND tỉnh giao cho lãnh đạo Liên hiệp Hội tỉnh làm Phó trưởng ban thường trực Ban Tổ chức Hội thi; riêng tỉnh Bạc Liêu, Hội thi đã được UBND tỉnh thống nhất tổ chức ở hai cấp là cấp tỉnh và cấp huyện; nhiều tỉnh với lợi thế là vùng trung tâm tập trung nhiều trường đại học, nhiều tổ chức khoa học, công nghệ hoặc làm tốt công tác vận động, truyền thông nên đã thu hút nhiều giải pháp tham gia tại các kỳ Hội thi và có nhiều giải pháp đạt giải cấp toàn quốc, cụ thể như Đồng Tháp, Cần Thơ, Cà Mau, Tiền Giang. Đối với tỉnh Bình Dương thuộc khu vực Đông Nam bộ, thay vì giá trị giải thưởng chỉ bằng tối đa 80% giá trị giải thưởng cấp toàn quốc thì UBND đã duyệt chi bằng giá trị giải thưởng cấp toàn quốc nhằm thu hút, động viên, khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia Hội thi.

Ông Lê Minh Hùng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Đồng Tháp phát biểu

Tại Hội thảo, ngoài các kết quả đạt được, các đại biểu đã chia sẻ những thuận lợi và khó khăn khi triển khai Hội thi trong thời gian qua, cụ thể: nhận thức của phần lớn các cấp uỷ Đảng, chính quyền tại địa phương, các sở, ngành cho rằng Hội thi là do Liên Hiệp hội tổ chức thay vì UBND tổ chức, do đó, chưa có sự quan tâm đúng mức trong lãnh đạo, chỉ đạo, vận động, tuyên truyền, khuyến khích công chức, viên chức, công nhân, nông dân tham gia; giá trị giải thưởng ở các tỉnh chưa cao, chưa có sự thống nhất trong các tỉnh; nhận thức chưa xác về phạm vi của các giải pháp tham gia, đây là hoạt động phong trào, do đó những sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, công nghệ, thiết bị, công cụ gắn với sản xuất, đời sống đều có thể tham gia; nhiều nhà sáng chế, sáng tạo ngại tham gia vì sợ lộ thông tin, bí mật công nghệ hoặc đơn giản là thiếu kinh nghiệm trình bày thuyết minh,…

Đồng thời, nêu một số bài học kinh nghiệm trong quá trình tổ chức hội thi như:

(1) việc “Khuyến khích hoạt động sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất và đổi mới sáng tạo” đã được quy định tại Điều 47, Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 và việc “Khuyến khích phong trào thi đua lao động sáng tạo” đã được quy định tại Điều 17, Điều lệ Sáng kiến ban hanh kèm theo Nghị định 13/2012/NĐ-CP của Chính phủ, do đó việc triển khai Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật các cấp đã cụ thể hoá các quy định nêu trên. Ở cấp tỉnh, Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh do UBND tỉnh tổ chức, đo đó cần nhận định đúng và tăng cường công tác chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp và các sở, ban, ngành, đoàn thể đối với phong trào thi đua lao động sáng tạo của quần chúng nhân dân, nâng cao trách nhiệm của người lãnh đạo đứng đầu các cấp, các ngành, các tổ chức xã hội đối với hoạt động sáng tạo;

(2) làm tốt công tác thông tin, truyền thông về mục địch, ý nghĩa, phạm vi Hội thi và có cách tiếp cận phù hợp với các tổ chức, cá nhân có tiềm năng tham gia, nhất là các tổ chức khoa học, công nghệ, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

(3) chú ý khai thác các nguồn thông tin khác nhau, từ các sáng kiến cấp tỉnh, từ các nguồn thông tin đại chúng như báo, đài truyền hình giới thiệu nông dân sản xuất giỏi, các mô hình kinh tế hiệu quả, các sáng kiến, sản phẩm mới,…

(4) Ban Tổ chức và cơ quan thường trực Hội thi cần tham mưu, đề xuất UBND tỉnh có nhiều hình thức động viên, khen thưởng, tôn vinh kịp thời, thiết thực các tác giả có công trình, giải pháp đạt giải trong Hội thi cấp tỉnh và cấp toàn quốc.

Tại Hội thảo, các tham luận đã nêu mốt số kiến nghị với Liên hiệp hội Việt Nam, như: (1) với sự thành công qua nhiều năm tổ chức Hội thi, nên nghiên cứu đề xuất Chính phủ có một quy định thống nhất về tổ chức Hội thi từ trung ương đến địa phương, chỉ rõ cơ cấu tổ chức, trách nhiệm phối hợp; (2) Liên hiệp Hội Việt Nam cần hướng dẫn thống nhất về tiêu chí xét chọn các giải pháp đề tạo đồng thuận trong đánh giá các giải pháp trong xét khen thưởng; (3) ngoài Quỹ Vifotec, Liên hiệp Hội Việt cần giao cho một ban chuyên môn quản lý, theo dỏi của để tạo thuận lợi cho Liên hiệp Hội tỉnh trao đổi, tham vấn trong quá trình tổ chức Hội thi

Quang cảnh hội thảo

Trong phần kết luận, thay mặt chủ trì trì Hội thảo, Chủ tịch Liên hiệp Hội Vĩnh Long Hà Thanh Sơn ghi nhận, đánh giá cao các tham luận cũng như các phát biểu tại hội thảo. Các đại biểu đều thống sự cần thiết tiếp tục duy trì, phát triển Hội thi dựa trên các quy định hiện hành như Luật Khoa học và Công nghệ, Điều lệ Sáng kiến của chính phủ và Quyết định 165/QĐ-TTg của Thủ tưởng Chính phủ. Những kinh nghiệm, cũng như những đề xuất, kiến nghị trong Hội thảo sẽ được cơ quan tổ chức Hội thảo tập hợp, chắc lọc, báo cáo, kiến cơ quan chức năng để làm cơ sở chỉ đạo tổ chức Hội thi tốt hơn trong thời gian tới.

Tại Sóc Trăng, Hội thi được tổ chức đầu tiên vào năm 1999, do Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức. Năm 2007, Liên hiệp Hội Sóc Trăng được thành lập, bắt đầu tham gia, phối hợp cùng các cơ quan liên quan tổ chức Hội thi lần thứ VI/2008. Năm 2010, Hội thi lần thứ VII được UBND tỉnh thống nhất giao cho Liên hiệp Hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức đến nay. Hội thi đã trở thành phong trào quần chúng rộng rãi nhằm tạo ra và áp dụng giải pháp kỹ có giá trị vào thực tế, góp phần xây dựng và phát triển tỉnh nhà.

Trong thời gian từ năm 2010-2023, Liên hiệp Hội chủ trì 7 lần tổ chức Hội thi, riêng Hội thi lần thứ XIII (2022-2023) đang triển khai. Theo đó, 6 lần tổ chức đã thu hút 200 giải pháp tham gia, trong đó 103 đạt giải cấp tỉnh.

LHHST