Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với thế hệ trẻ. Người xác định rõ trách nhiệm trong giáo dục thanh, thiếu niên là của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội. Với tinh thần đó, trong nhiều năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Sóc Trăng luôn đồng hành và tạo điều kiện tốt nhất để tuổi trẻ tỉnh nhà có những sân chơi trí tuệ, lành mạnh, bổ ích thông qua các cuộc thi sáng tạo nhằm phát huy tài năng, tư duy sáng tạo, tích cực đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.

Để phát huy tính sáng tạo trong thanh, thiếu niên, hàng năm Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Sóc Trăng (Liên hiệp Hội Sóc Trăng) phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Giáo dục và Đào tạo, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Sóc Trăng và các ngành có liên quan tổ chức Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng. Với vai trò là cơ quan thường trực, Liên hiệp Hội Sóc Trăng tích cực tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân, nhất là các em trong lứa tuổi thanh, thiếu niên tham gia Cuộc thi.

Qua 13 lần tổ chức, Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng đã không ngừng lan tỏa tinh thần sáng tạo trong thanh, thiếu niên. Nhiều em học sinh sau khi rời ghế nhà trường vẫn tiếp tục đam mê nghiên cứu, tạo ra những sản phẩm hữu ích đối với đời sống cộng đồng. Riêng năm 2024, Ban Tổ chức Cuộc thi lần thứ 13 đã tiếp nhận 133 mô hình, sản phẩm từ Ban Tổ chức cuộc thi các huyện, thị xã, thành phố gửi về dự thi cấp tỉnh.

Kết quả có 51 mô hình, sản phẩm đạt giải bao gồm: 01 giải Đặc biệt, 05 giải Nhất, 10 giải Nhì, 15 giải Ba và 20 giải Khuyến khích. Mặc dù, những mô hình, sản phẩm đạt giải toàn quốc Cuộc thi thời gian qua còn ít nhưng thực sự phản ánh khả năng đam mê sáng tạo và áp dụng thực tiễn trong học tập, sản xuất và đời sống hàng ngày của các em. Có 11/11 huyện, thị xã, thành phố đã tổ chức cuộc thi cấp huyện, điều này góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo trong các em.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Khởi phát biểu chỉ đạo tại Lễ Tổng kết và trao giải Cuộc thi lần thứ XIII/2024.

Tuy nhiên, việc tổ chức Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng vẫn còn những khó khăn, hạn chế như: nhiều mô hình, sản phẩm tham gia dự thi mang tính hình thức, chưa có sự đầu tư nghiêm túc, vẫn còn sao chép, trùng lắp với sản phẩm đã có trên thị trường, chưa có tính mới, tính sáng tạo. Một số sản phẩm còn có sự tham gia giúp đỡ của phụ huynh và giáo viên vào các mô hình sản phẩm khá nhiều. Mặt khác, nhiều sản phẩm tham gia cuộc thi chưa phù hợp với lứa tuổi nên rất khó đạt được giải thưởng. Ngoài ra, lãnh đạo một số cơ quan, đơn vị liên quan chưa thật sự quan tâm chỉ đạo sâu sát công tác triển khai Cuộc thi, một số thành viên Ban Tổ chức khó sắp xếp công việc để dành thời gian dự họp, tham gia khảo sát nên trong công tác tổ chức, triển khai cuộc thi chưa phát huy được hết thế mạnh và tiềm năng của các em học sinh trong độ tuổi tham gia.

Đồng chí Nguyễn Văn Khởi – PCT UBND tỉnh trao giải cho nhóm tác giả đạt giải Đặc biệt Cuộc thi lần thứ XIII/2024.

Để Cuộc thi tiếp tục trở thành nơi nuôi dưỡng, hình thành và phát triển ý tưởng sáng tạo của các em học sinh, trong thời gian tới, các cơ quan phối hợp tổ chức Cuộc thi cấp tỉnh (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật, Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh đoàn), UBND các địa phương cần quan tâm hơn nữa trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo Cuộc thi ở cả cấp huyện và cấp tỉnh. Ban Tổ chức Cuộc thi, các ngành, đoàn thể liên quan, các địa phương và các cơ quan thông tin đại chúng trên địa bàn cần phối hợp thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phát động Cuộc thi trên các phương tiện thông tin đại chúng như: Báo Sóc Trăng, Đài Phát thanh và Truyền hình Sóc Trăng; đăng tải nội dung trên các trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị để phổ biến kế hoạch, thể lệ cuộc thi đến các em thanh thiếu niên, nhi đồng trên địa bàn tỉnh giúp các em được tiếp cận cuộc thi một cách dễ dàng.

Ban Tổ chức Cuộc thi cần tích cực, chủ động phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong công tác triển khai thực hiện, phát hiện kịp thời những vướng mắc để có biện pháp hỗ trợ, phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, đề xuất, triển khai các giải pháp hỗ trợ thương mại hóa các sản phẩm có tính ứng dụng cao, để sản phẩm của các em có cơ hội được ứng dụng vào sản xuất và đời sống. Liên hiệp Hội Sóc Trăng với vai trò cơ quan thường trực tổ chức cuộc thi cấp tỉnh có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, tổng hợp tình hình tổ chức thực hiện cuộc thi ở cấp huyện, đề xuất các giải pháp duy trì và nâng cao chất lượng hiệu quả phong trào sáng tạo trong thời gian tới, để có số lượng giải pháp dự thi đa dạng và chất lượng cao hơn, phấn đấu có nhiều giải pháp tốt nhất tham gia cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc.

Đối với ngành giáo dục và nhà trường, bên cạnh việc phối hợp triển khai các nội dung theo yêu cầu Cuộc thi, cần quan tâm tạo điều kiện, môi trường thuận lợi cho các em hình thành các ý tưởng sáng tạo khoa học kỹ thuật, nghiên cứu giảng dạy STEM cho các em trong các giờ ngoại khóa, các buổi sinh hoạt câu lạc bộ. Thông qua đó, vừa truyền đạt kiến thức, kỹ năng và lan truyền cảm hứng sáng tạo cho các em vừa định hướng, gợi mở cho các em tìm hiểu về những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, giúp các em hình thành thêm nhiều ý tưởng nghiên cứu mới. Đặc biệt, năm 2025 cần bảo đảm tỷ lệ 100% nhà trường trong tỉnh đều tổ chức tốt cuộc thi, tuyển chọn đưa một số giải pháp chất lượng tham gia dự thi cấp huyện, được tuyển chọn dự thi cấp tỉnh./.

Thảo Ly