Sáng ngày 18/9, tại Trung tâm Văn hóa và Hội nghị tỉnh, UBND tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn lao động tỉnh Sóc Trăng, giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Bà Hồ Thị Cẩm Đào - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, ông Trần Văn Lâu - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, bà Huỳnh Thị Diễm Ngọc - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, ông Võ Thanh Quang - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh và ông Lê Văn Thanh - Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng chủ trì Hội thảo.

Dự hội thảo còn có đại diện các Vụ, Viện thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Trường Đai học Cần Thơ, các trường đại học thuộc vùng ĐBSCL; lãnh đạo các sở, ban, ngành, các hội đặc thù tỉnh Sóc Trăng; các công ty, doanh nghiệp đào tạo và xuất khẩu lao động trong và ngoài tỉnh. Hội thảo với mục tiêu tìm giải pháp đột phá trong phát triển nguồn lao động, nhất là lao động chất lượng cao; đặc biệt là lao động phục vụ trong các ngành kinh tế mũi nhọn, tiềm năng; từ đó tỉnh tiếp tục xây dựng, ban hành các chính sách, nhiệm vụ, giải pháp nâng cao chất lượng nguồn lao động giai đoạn 2023-2025, định hướng đến năm 2023.

Đại biểu dự hội thảo. Ảnh: NGỌC HẢI (Nguồn: Báo Sóc Trăng)

Thực trạng nguồn lao động tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2016 - 2022

Theo số liệu điều tra cung - cầu lao động năm 2022, dân số trong độ tuổi lao động của tỉnh là trên 769.000 người, bao gồm: lao động khu vực thành thị là 183.190 người, chiếm 23,81%; lao động khu vực nông thôn là 586.156 người, chiếm 76,19%. Trong đó, số lao động trong độ tuổi có việc làm là 620.685 người. Nhìn chung, giai đoạn 2016 - 2022, số lượng, chất lượng lao động của tỉnh được nâng lên, cơ bản đáp ứng được nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp, từng bước chuyển dịch nền kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Người lao động từng bước đã tiếp cận được với nhóm ngành kỹ thuật và công nghệ, đặc biệt là những ngành có tay nghề cao để đáp ứng với xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tỷ lệ lao động đang làm việc so với tổng số lao động trong độ tuổi tăng từ 78,95% vào năm 2016 lên 83,25% vào năm 2022. Bên cạnh đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo ngày càng nâng lên, năm 2016 là 53,75%, đến năm 2022 tăng lên 62,31%. Người lao động có việc làm sau đào tạo nghề chiếm 89,16%. Tỉnh đã triển khai thực hiện chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng hiện đại, huy động và sử dụng các nguồn lực để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, kết nối thị trường lao động trong nước với thị trường lao động ngoài nước đã góp phần nâng cao chất lượng nguồn lao động, việc làm, thu nhập cho người lao động.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế cho thấy, tỷ lệ người lao động chưa qua đào tạo còn cao, tỷ lệ lao động có văn bằng, chứng chỉ đạt thấp, cuối năm 2022 mới đạt 28,65%. Công tác truyền thông, phổ biến về giải quyết việc làm ở một số địa phương chưa đi vào chiều sâu, người dân ít được tiếp cận thông tin. Công tác tư vấn, hướng nghiệp, định hướng phân luồng học sinh sang học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hằng năm còn hạn chế. Các trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên cấp huyện với điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đội ngũ giáo viên, số lượng ngành, nghề đào tạo… chưa đáp ứng yêu cầu. Việc đào tạo chưa gắn kết chặt chẻ với doanh nghiệp trong dự báo nhu cầu, chương trình đào tạo và cung ứng lao động sau đào tạo. Số lượng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh còn ít, quy mô nhỏ, chế độ lương, đãi ngộ còn chưa cao, chưa thu hút nhiều lực lượng lao động trong tỉnh (khoảng 160.000 người làm việc tại các doanh nghiệp ngoài tỉnh).

Tiềm năng nâng cao chất lượng nguồn lao động và giải quyết việc làm

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Lâu cho biết, theo quy hoạch, đến năm 2030, tỉnh sẽ có 10 khu công nghiệp, 18 cụm công nghiệp. Cùng với đó là nhiều dự án, công trình trọng điểm được đầu tư, trong đó có dự án Cảng nước sâu Trần Đề. Theo đó, cần số lượng lớn lao động, đặc biệt là lao động có trình độ chuyên môn cao. Dự báo nhu cầu lao động mới tuyển dụng vào làm việc tại các khu công nghiệp giai đoạn 2023 - 2025 là 66.000 lao động, giai đoạn 2026 - 2030 khoảng 200.000 lao động. Các lĩnh vực, ngành nghề có nhu cầu lao động tiềm năng là nông nghiệp công nghệ cao, dịch vụ logistic, năng lượng tái tạo, du lịch sinh thái, cảng biển, chuyển đổi số,…

UBND tỉnh Sóc Trăng đã ký kết bản ghi nhớ thiết lập hợp tác với Trường Đại học Cần Thơ và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Esuhai. Ảnh: NGỌC HẢI (Nguồn: Báo Sóc Trăng)

Tại hội thảo có 6 phát biểu tham luận, 4 ý kiến thảo luận. Theo đại diện Cục Việc làm thuộc Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, để nâng cao hiệu quả các hoạt động dịch vụ việc làm, tỉnh cần quan tâm một số giải pháp sau: tăng cường đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin, từng bước hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, góp phần hình thành sàn giao dịch việc làm trực tuyến; tăng cường phối hợp tổ chức tư vấn việc làm, giới thiệu việc làm với các đơn vị, địa phương trong tỉnh nhằm hỗ trợ kịp thời người lao động trong việc tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống; lựa chọn hình thức, nội dung tổ chức phù hợp các phiên giao dịch việc làm tại sàn, phiên lưu động và phiên trực tuyến; tăng cường công tác thu thập thông tin thị trường lao động, cập nhật kịp thời vào cơ sở dữ liệu người tìm việc - việc tìm người, làm cơ sở cho việc cung cấp, phân tích, dự báo thị trường lao động, phục vụ tốt cho công tác tư vấn, kết nối việc làm trong nước, ngoài nước của trung tâm; đẩy mạnh liên kết, phối hợp giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong tỉnh với doanh nghiệp, các viện, học viện, trường đại học, trường cao đẳng để xác định nhu cầu, tuyển sinh, đào tạo đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.  

Trường Đại học Cần Thơ cũng có một số khuyến nghị với UBND tỉnh tạo điều kiện cho các trường đại học, cao đẳng, trung tâm giáo dục thường xuyên trong địa bàn có cơ hội hợp tác liên kết đào tạo với Trường Đại học Cần Thơ, đáp ứng nhu cầu đào tạo của địa phương và xã hội; thường xuyên tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ quản lý ở các trường dưới sự hướng dẫn của chuyên gia về các nội dung liên quan đến quản lý và phát triển trường học; địa phương cần làm tốt công tác điều tra, phân tích, dự báo nhu cầu và đề xuất với Trường Đại học Cần Thơ về đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu xã hội.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn Esuhai đề xuất: cần có chiến lược đưa người lao động đi làm việc ở người trong thời gian tới, trong đó xác định rõ số lượng, chất lượng, yêu cầu tay nghề, ngành nghề có nhu cầu, chính sách thu hút đầu tư nước ngoài gắn với chính sách đưa người lao động đi làm việc nước ngoài; xem xét đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài là một giai đoạn trong quá trình đào tạo nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế; sau khi lao động ở nước ngoài về, người lao động có kỹ năng làm việc, có kiến thức về kỹ thuật, công nghệ chuyên sâu, tác phong làm việc chuyên nghiệp,…do đó cần xem xét, lựa chọn những người có tìm năng phát triển gắn với chương trình thanh niên khởi nghiệp của tinh; có chính sách hỗ trợ và hình thành quỹ để sử dụng cho việc đào tạo và đưa người lao động đi làm việc, học tập ở nước ngoài; xây dựng tốt hệ thống mối quan hệ giữa cơ quan giới thiệu việc làm, doanh nghiệp, ngân hàng chính sách,... trong giới thiệu, tuyển chọn, đào tạo, hỗ trợ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Công ty Cổ phần tổ chức giáo dục SHB giới thiệu tiềm năng, cơ hội cho các du học sinh có thể đến Đức tham gia học nghề và làm việc, định cư lâu dài tại Đức với nhiều lợi thế danh cho người học.

Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh phát biểu tại hội thảo. Ảnh: NGỌC HẢI (Nguồn: Báo Sóc Trăng)

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanhnhận định những khó khăn trong công tác việc làm thời gian qua trong điều kiện nền kinh tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam gặp nhiều thách thức do thiên tai, dịch bệnh, xung đột vũ trang,…đồng thời cũng cho biết Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều quan tâm, ban hành nhiều chủ trương, chính sách, giải pháp thiết thực để tháo gỡ khó khắc trong công tác việc làm. Đánh giá cao ý nghĩa, sự cần thiết việc tổ chức hội thảo của tỉnh Sóc Trăng trong tình hình hiện nay. Thứ trưởng đề nghị: tỉnh Sóc Trăng rà soát và chủ động ban hành cơ chế, chính sách đặc thù trên địa bàn tỉnh về việc làm, giáo dục nghề nghiệp và an sinh xã hội, tập trung vào 3 nội dung: kỹ năng lao động, việc làm thỏa đáng và an sinh xã hội bền vững; thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ phát triển thị trường lao động trên địa bàn tỉnh, các giải pháp cần tính tới sự liên kết tỉnh, liên kết vùng; đầu tư, nâng cao năng lực trung tâm dịch vụ việc làm theo hướng kết nối liên tỉnh, liên vùng, đảm bảo nguồn cung cả về số lượng và chất lượng cho phát triển kinh tế, hoàn thiện hê thống thông tin về thị trường lao động để kịp thời thông tin, giới thiệu đến người lao động; tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, ưu tiên phục vụ các ngành mũi nhọn, có khả năng tạo động lực và dẫn dắt các ngành khác phát triển...chú ý đào tạo chuyên sâu về kiến thức, kỹ năng và kỷ luật làm việc; tăng cường đầu tư cho các cơ sở đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, khuyến khích và huy động các doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề; đẩy mạnh công tác tuyền truyền, giới thiệu chính sách việc làm của tỉnh đến các người lao động trong tỉnh,…

Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Hồ Thị Cẩm Đào phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo (Nguồn: STV)

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Hồ Thị Cẩm Đào đề nghị các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, địa phương, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, các cơ sở hoạt động dịch vụ việc làm tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết là quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về giáo dục nghề nghiệp, nâng cao chất lượng và sử dụng có hiệu quả nguồn lao động hiện có. Chú trọng công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của lực lượng lao động trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, nhất là trong việc ứng dụng thành công các tiến bộ của Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0. Coi việc xây dựng và phát triển chất lượng nguồn lao động là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp uỷ Đảng và chính quyền. Hai là, định kỳ rà soát, đánh giá thực trạng trình độ lực lượng lao động và công tác đào tạo, dạy nghề cho lao động, nhất là lao động nông thôn; có kế hoạch sắp xếp, đào tạo, bố trí, sử dụng lao động phù hợp, quan tâm đến đội ngũ cán bộ trẻ, lực lượng trí thức có trình độ cao; nâng cao nhận thức trách nhiệm của người lao động đối với quê hương, đất nước. Đình kỳ tiếp xúc, lắng nghe, đối thoại với người lao động về những vấn đề kinh tế - xã hội, về giới thiệu, giải quyết việc làm. Phát huy tốt vai trò của đội ngũ trí thức, lao động có trình độ tay nghề trong công tác nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ vào sản xuất, được hưởng quyền lợi tương xứng với kết quả cống hiện của mình, tạo điều kiện để người lao động trẻ phát triển bằng chính phẩm chất, tài năng để cống hiến cho địa phương. Kịp thời tổng kết, đánh giá, triển khai các mô hình, giải pháp, cách làm hay để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương, góp phần cải thiện chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh trong thời tới. Phối hợp tốt với doanh nghiệp trong xác định nhu cầu về số lượng, chất lượng lao động để làm tốt công tác đào tạo để cung ứng lao động có tay nghề,…Ba là, làm tốt công tác tổ chức đối thoại định kỳ với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp để thông tin, và giải quyết kịp thời, có hiệu quả những vướng mắc của doanh nghiệp. Rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ giải quyết việc làm để mang tín đồng bộ, kịp thời, hiệu quả.

Trong Hội nghị, UBND tỉnh Sóc Trăng đã ký kết bản Ghi nhớ thiết lập hợp tác giữa UBND tỉnh với Trường Đại học Cần Thơ; Ghi nhớ thiết lập hợp tác giữa UBND tỉnh với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Esuhai.

Minh Thành